۱ . أَخْبَرَنَا مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ الْهَرَوِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُ الْمَنْصُورَ عَنِ الْقَبْضِ فِي الصَّلَاةِ، فَكَرِهَهُ وَقَالَ: أَقُولُ فِيهِ بِقَوْلِ فُقَهَاءِ الْمَدِينَةِ! قُلْتُ: تُرِيدُ مَالِكًا؟ قَالَ: مَالِكًا وَخَيْرًا مِنْ مَالِكٍ!

ترجمه‌ی گفتار:

محمّد بن عبد الرّحمن هروی ما را خبر داد، گفت: از منصور درباره‌ی قبض (یدین) در نماز پرسیدم، پس آن را مکروه شمرد و فرمود: درباره‌ی آن به قول فقهاء مدینه فتوا می‌دهم، گفتم: منظورتان مالک است؟ فرمود: مالک و بهتر از مالک!

شرح گفتار:

مالک بن انس بن مالک بن أبی عامر أصبحی یمانی (د.۱۷۹ق) از فقهاء مدینه و امام مالکیان است که نهادن دست راست بر دست چپ در نماز فرض را مکروه می‌شمرد و سنّت را إرسال یعنی انداختن دست‌ها در آن می‌دانست و ظاهراً مراد حضرت منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی از «خَيْرًا مِنْ مَالِكٍ»؛ «بهتر از مالک»، امامانی از اهل بیت مانند ابو جعفر باقر (د.۱۱۴ق) و جعفر بن محمّد صادق (د.۱۴۸ق) است که از فقهاء مدینه محسوب می‌شدند و مانند مالک، قائل به کراهت نهادن دست راست بر دست چپ در نماز بودند.

۲ . أَخْبَرَنَا عِيسَى بْنُ عَبْدِ الْحَمِيدِ الْجُوزَجَانِيُّ، قَالَ: سَأَلْتُهُ عَنِ التَّكْفِيرِ فِي الصَّلَاةِ، فَقَالَ: إِنِّي وَاللَّهِ لَأَكْرَهُ أَنْ أَتَشَبَّهَ بِآلِ فِرْعَوْنَ! أَلَا تَنْظُرُونَ إِلَى تَمَاثِيلِهِمْ كَيْفَ يُكَفِّرُونَ؟! قُلْتُ: إِنَّهُمْ يَقُولُونَ إِنَّهُ سُنَّةٌ! قَالَ: سُنَّةٌ لِآلِ فِرْعَوْنَ! ثُمَّ قَالَ: كَانَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ يُرْسِلُ يَدَيْهِ فِي الصَّلَاةِ وَكَانَ لَا يَتَصَنَّعُ كَمَا تَتَصَنَّعُونَ!

ترجمه‌ی گفتار:

عیسی بن عبد الحمید جوزجانی ما را خبر داد، گفت: از آن جناب درباره‌ی تکفیر (یعنی نهادن دست راست بر روی دست چپ) در نماز پرسیدم، پس فرمود: من به خدا سوگند کراهت دارم از اینکه به آل فرعون شبیه شوم! آیا مجسّمه‌های آنان را نمی‌بینید که چگونه تکفیر کرده‌اند؟! گفتم: این‌ها می‌گویند که آن سنّت است! فرمود: سنّتی برای آل فرعون! سپس فرمود: رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم دستان خود را در نماز می‌انداخت و تصنّع نمی‌کرد بدین سان که شما تصنّع می‌کنید!

شرح گفتار:

«تصنّع کردن»، به معنای ظاهرسازی و گرفتن حالتی خاص به خود با تکلّف و به طور ساختگی است که در عمل تکفیر مصداق می‌یابد و حضرت منصور هاشمی خراسانی حفظه الله تعالی آن را مکروه و از سنّت‌های آل فرعون می‌شمارد و شاهد صدق ایشان مجسّمه‌هایی است که از مصر باستان بر جای مانده و به عنوان نمونه، در تصاویر زیر قابل مشاهده است:

«قَالَ الْمَنْصُورُ: أَلَا تَنْظُرُونَ إِلَى تَمَاثِيلِهِمْ كَيْفَ يُكَفِّرُونَ؟!»؛

«منصور فرمود: آیا مجسّمه‌های آنان را نمی‌بینید که چگونه تکفیر کرده‌اند؟!»

دو گفتار از منصور هاشمی خراسانی درباره کراهت نهادن دست راست بر دست چپ در نماز