و فرموده است: ﴿أَمْ لَكُمْ كِتَابٌ فِيهِ تَدْرُسُونَ ۝ إِنَّ لَكُمْ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ ۝ أَمْ لَكُمْ أَيْمَانٌ عَلَيْنَا بَالِغَةٌ إِلَى يَوْمِ الْقِيَامَةِ ۙ إِنَّ لَكُمْ لَمَا تَحْكُمُونَ ۝ سَلْهُمْ أَيُّهُمْ بِذَلِكَ زَعِيمٌ﴾[۱]؛ «یا شما را کتابی است که در آن فرا می‌گیرید، برای شما در آن هر چیزی است که اختیار می‌کنید؟! یا شما را بر ما سوگندهایی رسیده تا روز قیامت است که برای شما هر چیزی است که حکم می‌کنید؟! از آنان بپرس که کدامشان آن را بر گردن می‌گیرد؟!». با این وصف، بیعت اهل حلّ و عقد و وصیّت حاکم پیشین و تغلّب قهری و طرقی دیگر از این دست، هیچ یک موجب تحقّق خلافت پیامبر نمی‌شود و طریق آن محدود به نصّ خداوند است و این از واضحات اسلام، بلکه همه‌ی ادیان الهی شمرده می‌شود.

حاصل آنکه شناخت یقینی از احکام خداوند، تنها با رجوع به کتاب خداوند و سنّت پیامبرش ممکن است و شناخت یقینی از سنّت پیامبرش، تنها با رجوع به خود آن حضرت برای کسی که به او یا خبر متواترش راه دارد و رجوع به خلیفه‌ی او برای کسی که به او یا خبر متواترش راه ندارد، ممکن است و با این وصف، می‌توان گفت که شناخت یقینی از احکام خداوند، تنها با رجوع به خداوند و پیامبرش و خلفاء پیامبرش ممکن است و این مبنای سخن خداوند است که فرموده است: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ﴾[۲]؛ «ای کسانی که ایمان آوردید! از خداوند اطاعت کنید و از پیامبر و فرمان‌دارانی از خود اطاعت کنید»؛ با توجّه به اینکه اطاعت از فرمان‌داران مذکور، به اطاعت از پیامبر عطف شده و تبعاً در حکم آن است؛ به اعتبار اینکه آنان خلفاء پیامبر از جانب خداوندند و با اذن او به سنّت آن حضرت دلالت می‌کنند و هر کس از آنان اطاعت کند، در واقع از پیامبر اطاعت کرده است؛ چنانکه هر کس از پیامبر اطاعت کند، در واقع از خداوند اطاعت کرده است؛ چنانکه فرموده است: ﴿مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ﴾[۳]؛ «هر کس از پیامبر اطاعت کند، از خداوند اطاعت کرده است»؛ همچنانکه مفاد حدیث مشهوری است که محدّثان مسلمان از آن حضرت روایت کرده‌اند و آن را صحیح و ثابت شمرده‌اند، با این مضمون که «عَلَيْكُمْ بِسُنَّتِي وَسُنَّةِ الْخُلَفَاءِ الرَّاشِدِينَ الْمَهْدِيِّينَ مِنْ بَعْدِي، فَتَمَسَّكُوا بِهَا وَعَضُّوا عَلَيْهَا بِالنَّوَاجِذِ»[۴]؛